Davlat dasturida aholining hayot darajasini yanada yuksaltirishga qaratilgan chora-tadbirlar belgilanmoqda

Maʼlumki, 2017-yildan buyon mamlakatimizda aholining hayot darajasini yanada yuksaltirish, taʼlim sifatini ilgʻor jahon standartlariga muvofiqlashtirish, barqaror iqtisodiy oʻsishga erishish hamda kambagʻallikni qisqartirish borasidagi chora-tadbirlarni oʻz ichiga olgan Davlat dasturini har yilgi qabul qilinishidan oldin xalqimiz bilan maslahatlashgan holda muhokamadan oʻtkazilib, soʻngra qabul qilinishi anʼanaga aylandi.

Xususan, 2023-yil — “Insonga eʼtibor va sifatli taʼlim yili”da amalga oshirishga qaratilgan Davlat dasturini tasdiqlash boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Farmoni loyihasi ham ayni kunda “Taraqqiyot strategiyasi” markazi tomonidan 2023.strategy.uz hamda davlatdasturi.uz portallari orqali keng jamoatchilik muhokamasidan oʻtkazilmoqda.

Shu oʻrnida aytib oʻtish joizki, Harakatlar strategiyasi doirasida xalq bilan muloqot qilish samarali yoʻlga qoʻyildi. Fuqarolarimiz oʻzlarini qiziqtirgan, mamlakatimiz taraqqiyoti uchun muhim deb bilgan har bir masalani koʻtarib chiqib, masʼullar eʼtiborini ushbu muammolar yechimiga qaratmoqda.

Bu yilgi Davlat dasturi loyihasi ham keng jamoatchilik, xalqimiz va soha mutaxassislari fikrlaridan hamda Davlatimiz rahbarining 2022-yil dekabr oyida Oliy Majlis palatalari va Oʻzbekiston xalqiga yoʻllagan Murojaatnomasida ilgari surilgan tashabbuslardan kelib chiqqan holda 2022-2026-yillarga moʻljallangan Taraqqiyot strategiyasining 7 ta ustuvor yoʻnalishi doirasida 309 ta banddan iborat.

Jumladan, Davlat dasturi loyihasida inson qadrini ulugʻlash tamoyili asosida nogironlik nafaqasini belgilashda fuqarolarga qoʻshimcha yengilliklar yaratilmoqda. Xususan, 2023-yil 1-martdan boshlab nogironlik idoralararo elektron maʼlumotlar almashinuvi asosida fuqarolar kasalligining ogʻirligi va uning asoratlaridan kelib chiqib ularning ishtirokisiz belgilanishi yoʻlga qoʻyiladi.

Natijada, yiliga 27 ming nafar fuqaro, yaʼni bunday tibbiy koʻrikka muhtoj boʻlganlarning 25 foizi tibbiy-ijtimoiy ekspert komissiyasiga bormaydi va ularga nogironlik sirtdan belgilanadi. Nogironlikni belgilashda davolash muassasalaridan kasallik tarixi koʻchirmalari elektron qabul qilinadi hamda ushbu maʼlumotlar asosida nogironlik fuqarolarning ishtirokisiz belgilanadi.

Albatta, bu ham minglab nogironligi boʻlgan fuqarolarga va ularning qarovchilari uchun juda katta yengillik yaratib beradi. Shuningdek, “Yangi Oʻzbekiston” massivlarini rivojlantirish va aholining uy-joyga boʻlgan talabini qondirish maqsadida 2023-yilda 53 ta “Yangi Oʻzbekiston” massivlari va 161 ta boshqa massivlarda, jumladan, xususiy pudrat tashkilotlari tomonidan yangi uy-joylar qurishning yillik hajmlari 2 barobarga oshirilib, 90 mingtaga yetkaziladi. 26 ming nafar fuqaroga bozor tamoyillariga asoslangan ipoteka kreditlari, shuningdek, 11 ming nafar fuqarolarga boshlangʻich badal va foiz toʻlovlarining bir qismini qoplashga subsidiyalar ajratish uchun Davlat byudjetidan yetarli mablagʻlar yoʻnaltiriladi.

Shu bilan birga, joriy etilgan aholini bozor tamoyillari asosida ipoteka kreditlari orqali uy-joy bilan taʼminlashning yangi tartibi doirasida mulk huquqi asosida uy-joyga ega boʻlmagan fuqarolar uchun Toshkent viloyatida tajriba-sinov tariqasida “Mening birinchi uyim” dasturi ishlab chiqilib, yoʻlga qoʻyiladi.

Eng muhimi, Davlat dasturi loyihasida aholini uzluksiz ravishda tabiiy gaz va elektr energiyasiga boʻlgan talabini qondirish masalasiga ham alohida eʼtibor qaratilmoqda.

Xususan, bunda muqobil energiya manbalaridan foydalanish tizimini joriy qilish uchun sharoit yaratish maqsadida quvvati 20 kVt va undan past boʻlgan quyosh, shamol va biogaz elektr stansiyalarini past (0,23-0,4 kV) kuchlanishli elektr tarmoqlariga ulash uchun texnik shart olish talab etilmasligi belgilanmoqda. Ushbu tartib ishga tushgandan soʻng qayta tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalarini oʻrnatmoqchi boʻlgan jismoniy shaxslarga qulaylik yaratiladi.

Shuningdek, 2023-yil 1-sentyabrdan boshlab yillik hajmi ikki ming tonnadan ortiq shartli yoqilgʻi yoki bir ming tonnadan ortiq motor yoqilgʻisiga teng energiya resurslarini sarflaydigan tashkilotlar uchun oʻz energiya isteʼmolini kamida 30 foizini qayta tiklanuvchi energiya hisobiga taʼminlash majburiyati yuklatilmoqda.

Buning natijasida, 2023–2026-yillar davomida iqtisodiyot tarmoqlarida yoqilgʻi-energetika resurslarini isteʼmol qilayotgan 25 ta yirik korxona va tashkilotning umumiy isteʼmol hajmi 4 mlrd kVt.soat tashkil etishi inobatga olingan holda, ushbu tashkilotlar oʻz isteʼmolini kamida 30 foizini qayta tiklanuvchi energiya manbalar hisobidan taʼminlashi orqali kamida 1,2 mlrd kVt.soat elektr energiyasi tejalishiga erishiladi.

Bu esa, oʻz-oʻzida yirik korxonalarning markazi elektr tarmoqlariga boʻlgan bosimini kamaytirib, tejab qolingan elektr energiyasini minglab xonadonlarga yetkazib berish yoki aholi farovonligiga xizmat qiladigan yangi loyihalarni amalga oshirish imkonini beradi.

Umuman olganda Davlat dasturi loyihasida belgilanayotgan maqsad va chora-tadbirlarning har birini oʻz vaqtida va samarali hayotimizga tatbiq etilishiga barchamiz birdek masʼulmiz. Shu boisdan, xalq vakili sifatida barcha yurtdoshlarimizni Davlat dasturi loyihasi muhokamalarida faol ishtirok etib, yurtimiz taraqqiyotiga xizmat qiladigan taklif va tashabbuslari bilan faol qatnashishga chaqirib qolaman.

Muzaffara Abdiyeva,
Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati