Inson huquqlari muhofazasi yanada kuchaytiriladi

Bugun yangi Oʻzbekiston insonparvar, adolatli, erkin va xalqchil davlat qurish yoʻlida odimlamoqda. Shu maqsadda, yangi tahrirdagi Konstitutsiyamizning 1-moddasida “Oʻzbekiston – huquqiy davlat” degan tamoyil mustahkamlanmoqda.

Yangi tahrirdagi Konstitutsiya jamiyatimizning evolyutsion rivojlanishidan kelib chiqayotgan hayotiy zarurat boʻlib, bu adolatli jamiyat barpo etish yoʻlidagi ulkan qadam hisoblanadi.

Oʻzbekistonda amalga oshirilayotgan konstitutsiyaviy islohotlarning bosh maqsadi ham inson, uning huquq va erkinliklarini oliy qadriyat deb tan olgan Oʻzbekistonning koʻp millatli xalqi xohish-irodasini roʻyobga chiqarishdir.

Yangi tahrirdagi Konstitutsiyamiz ham ilgari amal qilib kelgan “davlat – jamiyat – inson” tamoyilini “inson – jamiyat – davlat” deb oʻzgartirish, yaʼni eng avvalo inson manfaatini har narsadan ustun qoʻyishni maqsad qilgan.

Xususan, Konstitutsiyamizning amaldagi 26-moddasida shaxsning ishi sudda koʻrib chiqilib, uning aybi aniqlanmaguncha u aybdor hisoblanmasligi belgilangan boʻlsa, endilikda (28-moddada) sudning qonuniy kuchga kirgan hukmi bilan aniqlanmaguncha u aybsiz hisoblanishi mustahkamlanmoqda.

Bosh qomusimizda aybdorlikka oid barcha shubhalar, agar ularni bartaraf etish imkoniyati tugagan boʻlsa, gumon qilinuvchi, ayblanuvchi, sudlanuvchi yoki mahkumning foydasiga hal qilinishi kerakligi qayd etilmoqda. Mazkur norma toʻgʻridan-toʻgʻri amal qiluvchi qoida boʻlib, tergov va sud jarayonida faqat ishonchli va qonuniy dalillardan foydalanishni taʼminlaydi hamda shaxsni asossiz ravishda javobgarlikka tortilishdan himoya qiladi.

Hozirgi kunda “Adolat” SDP fraksiyasi aʼzolari, mahalliy kengash deputatlari “Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi toʻgʻrisida”gi Konstitutsiyaviy qonun loyihasining mazmun-mohiyatini aholiga sodda va toʻgʻri tushuntirmoqda.

Masalan, birgina Qoraqalpogʻiston Respublikasini oladigan boʻlsak, bu yerda “Mening konstitutsiyam” shiori ostida targʻibot va tashviqot tadbirlari koʻtarinki ruhda oʻtayotir. Fuqarolarimiz, ayniqsa, yoshlar bu jarayonda faol ishtirok etib, yangilanayotgan Konstitutsiyada jamiyatning barcha qatlamlari manfaatlari inobatga olinganini taʼkidlamoqdalar.

Konstitutsiyamizga koʻplab konseptual yangi normalar kiritilayotgani, jumladan, 20-moddada insonning davlat organlari bilan oʻzaro munosabatlarda yuzaga keladigan qonunchilikdagi barcha ziddiyatlar va noaniqliklar inson foydasiga talqin etilishi kafolatlanayotgani koʻplab fuqarolarimiz tomonidan iliqlik bilan kutib olindi.

Joylarda oʻtkazilayotgan targʻibot-tashviqot tadbirlaridan koʻryapmizki, hozir har yurtdoshimiz Bosh qomusimizga kiritilayotgan normalarni yaxshi kayfiyatda qarshi olib, yurtimizda amalga oshirilayotgan Konstitutsiyaviy islohotlardan mamnunligini bildirmoqda.

Umuman olganda, yangilanayotgan Konstitutsiya mamlakatimizning uzoq muddatli taraqqiyot strategiyasi, yurtimiz va xalqimizning ertangi farovon hayoti uchun mustahkam huquqiy asos va ishonchli kafolati boʻlib xizmat qiladi.

Zuhra IBRAGIMOVA,
Oliy Majlis Qonunchilik palatasi Spikeri oʻrinbosari,
“Adolat” SDP fraksiyasi rahbari