Odil sudlov: Inson manfaatlariga xizmat qiladi

Mamlakatimizda soʻnggi yillarda qonunchilikni mustahkamlash va odil sudlovni taʼminlashga qaratilgan keng qamrovli islohotlar amalga oshirilmoqda. Soʻnggi olti yilda sud tizimiga oid ellikdan ortiq qonun, farmon va qarorlar qabul qilindi. Аmaldagi qonunlarga tegishli oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritildi.

Taʼkidlash kerakki, sud-huquq sohasini isloh qilishning yaqin kelajakdagi ustuvor yoʻnalishlari 2022-2026 yillarga moʻljallangan Yangi Oʻzbekistonning taraqqiyot strategiyasida oʻz ifodasini topdi.

Prezidentimizning 2023 yil 16 yanvardagi “Odil sudlovga erishish imkoniyatlarini yanada kengaytirish va sudlar faoliyati samaradorligini oshirishga doir qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi hamda “Odil sudlov faoliyatini amalga oshirishni samarali tashkil etish boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi Farmonlari taraqqiyot strategiyasida belgilangan vazifalarni amalga oshirishni nazarda tutib, odil sudlovni taʼminlash bilan bogʻliq ustuvor yoʻnalishlarni belgilab berdi.

Mazkur Farmonlarda belgilangan vazifalarni hayotga tatbiq etilishi sudlar faoliyati samaradorligini oshirish, sud hokimiyatining chinakam mustaqilligini taʼminlash, sud ishlarini yuritishni sifat jihatdan yangi bosqichga olib chiqish, aholining odil sudlovga erishish imkoniyatlarini yanada kengaytirishga xizmat qiladi.

Bu jihatdan, maʼmuriy sud tizimida amalga oshirilishi nazarda tutilgan islohotlar muhim ahamiyatga ega.

Jumladan, davlat organlari qarorlari va mansabdor shaxslarning gʻayriqonuniy harakatlari ustidan fuqarolarning sudga shikoyat qilish huquqi kafolatini amalga oshirishni taʼminlashga xizmat qilayotgan maʼmuriy sudlar fuqarolar, jumladan, tadbirkorlarning sud himoyasiga erishish darajasini oshirdi.

Misol uchun 2017-2022 yillarda maʼmuriy sudlar tomonidan

87 mingdan ortiq ariza (shikoyat) koʻrib chiqilib, ularning 62 foizi qanoatlantirilgan. Jumladan, hokimlarning 7,5 mingdan ortiq qarorlari noqonuniy deb topilgan holda fuqarolar va yuridik shaxslarning huquqlari tiklangan.

Bugungi kunda davlat organlari bilan munosabatlarda fuqaro va tadbirkorlarning huquqlari va qonuniy manfaatlari samarali himoya etilishini taʼminlash hamda maʼmuriy sud ishlarini yuritishni xalqaro standartlardan kelib chiqqan holda takomillashtirish muhimdir.

Аlbatta, har qanday jamiyatda adolat mezoni fuqarolarining huquq-erkinliklari va qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlarini himoya qilinishi qay darajada kafolatlanganligi bilan bevosita bogʻliqdir. Аdolat esa, faqat mustaqil sud hokimiyati tomonidan taʼminlanadi.

Shu bilan birga “Yangi Oʻzbekiston – yangi sud” tamoyili doirasida aholining odil sudlovga erishish imkoniyatlarini yanada kengaytirish sud-huquq tizimini isloh qilishni jadallashtirishni, sohaga ilgʻor xalqaro standartlarni joriy etishni talab etmoqda.

Xulosa qilib aytganda, bugungi kunda sud tizimida amalga oshirilayotgan islohotlar huquqiy demokratik davlat, fuqarolik jamiyati qurish yoʻlida muhim pogʻonalardir.

B.Yuldashev,

Fargʼona viloyati maʼmuriy sudi sudyasi.

M.Usmonova,

 sudya katta yordamchisi.