Конституция – фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликлари кафили!

1992 йил 8 декабрда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётига эга бўлган мустақил демократик давлатни қуриш, инсон манфаатлари, ҳуқуқлари ва эркинликлари асосий қадриятга айланган ва қонун устуворлиги таъминланган мамлакатда фуқаролик жамиятини шакллантиришнинг асосий ҳуқуқий ва қонунчилик асоси бўлди.

Жамиятни либераллаштириш ва демократлаштириш, барқарор иқтисодий ўсишни таъминлаш, аҳоли фаровонлиги ва турмуш сифатини ошириш миллий давлатчилик ва сиёсий тизимни шакллантиришнинг замонавий демократик талабларига жавоб берадиган ислоҳотлар натижасидир.

Ўтган йиллар давомида амалга оширилган ишларни сарҳисоб қилар эканмиз, бугун республикани янгилаш ва ислоҳ қилиш, макроиқтисодий мувозанатга эришиш бўйича улкан ишлар амалга оширилди, деб айтиш учун барча асослар мавжуд.

Конституция мустақил, суверен демократик давлат қуриш, кўп тузилмали бозор иқтисодиёти шароитида хусусий мулкнинг устуворлигини тасдиқлаш ва уни ҳимоя қилиш кафолатларини таъминлаш, шунингдек, инсон манфаатлари, ҳуқуқлари ва эркинликлари энг юқори қадриятга айланадиган мамлакатда фуқаролик жамиятини шакллантиришнинг ҳуқуқий ва қонунчилик асосидир.

Конституциямизнинг бизнинг хаётимиздаги ўрни муҳимлигини, бизнинг ҳимоячимиз эканлигини қалбан ҳис этган ҳолда бугун мустақил фикрлайдиган ва замонавий талабларга жавоб берадиган янги авлод шаклланмоқда, эртанги кун, Ватан тақдири учун масъулиятни ўз зиммасига олишга қодир ёшлар майдонга чиқмоқда.

Aмалиёт шуни кўрсатдики, мамлакат ҳаётининг барча соҳаларини ислоҳ қилиш ва демократлаштириш жараёни бир марталик вазифа эмас, балки доимий равишда давом этадиган жараён бўлиб, у мамлакатнинг янада гуллаб-яшнашига, унинг эркинлиги ва мустақиллигини мустаҳкамлашга хизмат қиладиган Конституциянинг барча тамойиллари ва қоидаларини амалга оширишни ўзининг якуний мақсади сифатида белгилайди.

Aсосий Қонунда Ўзбекистоннинг асосий мақсади нафақат демократик ҳуқуқий давлат, балки адолатли жамият барпо этиш эканлиги аниқ кўрсатилган. Унинг моҳияти одамлар учун муносиб яшаш шароитларини яратиш, миллий қонунчиликнинг барча соҳалари учун асос сифатида ижтимоий адолат тамойилларини амалга оширишдир.

Фуқароларнинг шахсий, сиёсий ҳуқуқларининг ҳақиқий механизмлари ва кафолатлари мамлакатимиз Конституциясида мустаҳкамланган. Ушбу қоидаларни амалга оширишда фуқаролик институтлари, оммавий ахборот воситаларининг мамлакат ижтимоий-иқтисодий ривожланишининг энг муҳим вазифаларини ҳал қилишда, жамиятдаги фикрларнинг плюрализмини таъминлашда, фуқароларнинг ижтимоий ва меҳнат ҳуқуқларини ҳимоя қилишда ролини кучайтиришда сифат жиҳатидан янги босқични бошлаган зарур қонунчилик базаси яратилди.

Мустақиллик йилларида Ўзбекистон сайлов қонунчилиги изчил эволюцион шаклланиш ва ривожланиш йўлидан ўтди. Жамият ҳаётининг барча соҳаларини либераллаштириш ва модернизация қилиш натижасида энг юқори демократик талабларга жавоб берадиган замонавий сайлов тизими яратилди. Фуқароларнинг хоҳиш-иродасини эркин ифода этиш, ҳар кимнинг давлат ҳокимиятининг вакиллик органларига эркин сайланиш ва сайланиш ҳуқуқини кафолатлайдиган, умумэътироф этилган халқаро меъёр ва принципларга мос келадиган самарали меъёрий-ҳуқуқий база шакллантирилди.

Конституция асосида демократик сайловлар ва референдумларни ўтказиш бўйича ўзимизнинг миллий тажрибамизни ҳисобга олган ҳолда, сайлов қонунчилигини такомиллаштириш бўйича тизимли тизимли ишлар олиб борилмоқда. Ўзбекистондаги демократик ўзгаришларнинг устувор йўналишларидан бири бу сиёсий плюрализмни ривожлантириш, сиёсий партияларнинг парламент вакиллик демократияси тизимидаги ролини оширишдир. Ислоҳотларни чуқурлаштириш, бозор иқтисодиётига ўтиш, ҳуқуқий давлат ва очиқ фуқаролик жамиятини барпо этиш борасида эришилган ютуқлар парламент ислоҳотининг тарихий шаклини белгилаб берди.

Ўзбекистонда фаолият юритаётган бешта сиёсий партиянинг ҳар бирининг ўз дастури ва шу сабабли жамоат ва сиёсий ҳаётда содир бўлаётган у ёки бу ҳодисага нисбатан ўз позицияси мавжуд.

Бошланган ислоҳотларнинг давомийлиги, ҳуқуқий демократик давлат қуриш ва кучли фуқаролик жамиятини яратиш йўлида давлат ва жамиятни такомиллаштириш ва модернизация қилиш йўлида изчил ривожланиб бориш Ўзбекистоннинг конституциявий ривожланишининг муҳим принципидир.

Додар ДАЛМУРАДОВА,

Ўзбекистон “Адолат” СДП Ёшлар қаноти фаоли